Το παρελθόν μας δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί βιώσιμο ούτε περιβαλλοντικά, ούτε –όπως αποδεικνύεται από τα σχετικά γεγονότα, οικονομικά. Αυξανόμενοι φόβοι για μελλοντική κρίση του κλίματος ξεκαθάρισαν τη σαφή σχέση οικονομίας και περιβάλλοντος.
"Εκτιμάται ότι αν δεν σημειωθεί παγκόσμια μετάβαση σε οικονομίες χαμηλών ρύπων, οι εκπομπές μέχρι το 2050 θα σημειώσουν αύξηση κατά 70% (πράγμα που μεταφράζεται σε αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της γης 5-7 βαθμούς κελσίου). Παράλληλα ο εκθετικά αυξανόμενος πληθυσμός (6,8 δις τη στιγμή που μιλάμε) θα ασκήσει μεγαλύτερες πιέσεις στα οικοσυστήματα για την κάλυψη βασικών αναγκών (τροφή, νερό), ενώ τέλος υπολογίζεται ότι 1 δισεκ. άνθρωποι επιπλέον από σήμερα θα ζουν σε συνθήκες μειωμένης υγιεινής και πρόσβασης σε νερό" (ΟΟΣΑ, Μάιος 2010).
Με αφορμή την 5η Ιουνίου (Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος), σκέφτηκα ότι μπορεί να επιτραπεί στο icycling.gr/eco να παραστρατήσει λίγο με ένα άρθρο μικρό σε ποδηλατικό χαρακτήρα αλλά έντονα οικολογικό.
Το πρόβλημά μας, εστιάζεται λοιπόν σε 2 γεγονότα:
Ήδη γίνεται μη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων της γης. Σήμερα 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση στο καθαρό νερό, ενώ κάθε μέρα περίπου 4.500 παιδιά χάνουν τη ζωή τους από επιδημίες που προκαλούνται από τη λειψυδρία. Το 80% των φυσικών πόρων διατίθεται μόνο για το 20% του δυτικού «πολιτισμένου» πληθυσμού. Είναι σαν να λέμε ότι σε μια υπερπολύτεκνη οικογένεια οι γονείς τρώνε τα 5 ράφια από το ψυγείο (κρέατα, αυγά, παγωτά) και στα 10 παιδιά μένει το τελευταίο ράφι που έχει λίγα ζαρζαβατικά και αυτά αμφίβολης ποιότητας.
Ο πληθυσμός μας δεν είναι σταθερός! Ζωή να’ χουμε αυξανόμαστε συνεχώς! Πράγμα που σημαίνει ότι κάθε στιγμή που περνάει ο δεδομένος χώρος που μας αντιστοιχεί πάνω στη γη ολοένα και λιγοστεύει. Λιγότερο νερό μας αναλογεί, λιγότερος αέρας, λιγότερο φαγητό! Και για να συνεχίσω και στην άλλη μεριά, λιγότερος χώρος για τα σκουπίδια μας, ακόμα πιο λίγη ενέργεια ενώ πλέον θα έπρεπε να έχει περιοριστεί και η πρόσβασή μας σε άλλα κοινά αγαθά.
Καλά τα λέμε λοιπόν, αλλά ποια είναι η λύση σε όλα αυτά; Σίγουρα όχι να στρουθοκαμηλίσουμε συνεχίζοντας τις ίδιες συνήθειες. Τα παραπάνω απαιτούν ριζικές λύσεις πολιτικής που δεν είναι στο χέρι το δικό μας να λάβουμε. Ήδη μεγάλοι οργανισμοί συζητούν και ελέγχουν την βιωσιμότητα διάφορων πλάνων στρατηγικής δράσης. Εμείς όμως σαν απλοί πολίτες και σαν καταναλωτές, έχουμε υποχρέωση να κάνουμε ότι μπορούμε για να μειώσουμε το βάρος που ασκούμε στο οικοσύστημα που ζούμε:
Αλλαγή λοιπόν του καταναλωτικούπροτύπου. Τιμωρούμε με αποχή τις εταιρείες που αποδεδειγμένα κάνουν κακό στο οικοσύστημα. Επιβραβεύουμε τις άλλες που πληρούν προδιαγραφές και έχουν κάνει σοβαρά βήματα στα περιβαλλοντικά ζητήματα (ανακυκλώσιμη συσκευασία, βιοαποδομήσιμη σακούλα κτλ). Σκεφτόμαστε αν πραγματικά χρειαζόμαστε το σούπερ αντικείμενο ή θα το αγοράσουμε και θα καταλήξει να κάθεται άχρηστο σε ένα συρτάρι. Τόση ενέργεια και πόροι, τόσες εκπομπές αερίων ας μην πάνε χαμένες.
Μετακινούμαστε οικολογικά. Είναι ανάγκη να έχουμε αυτοκίνητο 2.000 κυβικών για την πόλη; Το 1000αράκι δεν κάνει μια χαρά τη δουλειά του; Και με τη διαφορά στη δαπάνη αγοράς και συντήρησης πάμε και περισσότερες διακοπές το καλοκαίρι! Βέβαια το ιδανικότερο είναι να μπορέσουμε να πάρουμε το ποδήλατο για τις μετακινήσεις μας. Πέραν της οικονομίας και φυσικά του χαμηλού οικολογικού μας αποτυπώματος θα φτάνουμε στον προορισμό μας με τρομερή αίσθηση ευεξίας και διάθεσης!
Αλλάζουμε συνήθειες. Κομποστοποιούμε τα οργανικά μας απορρίμματα (είναι εύκολο και δεν πιάνει χώρο στο μπαλκόνι μας), ανακυκλώνουμε τα ανακυκλώσιμα. Θα παρατηρήσετε ότι στο τέλος ελάχιστα είναι τα σκουπίδια που θα καταλήγουν στον κάδο απορριμμάτων. Λιγότερα σκουπίδια, σημαίνει λιγότερες ανάγκες για ΧΥΤΑ καθώς και πιο αποδοτική χρήση των πόρων μας (πετρέλαιο, χαρτί κτλ). Εμείς οι ποδηλάτες, σεβόμαστε το βουνό. Δεν απορρίπτουμε τα τζελάκια μας, τις σαμπρέλες μας στο δάσος. Η σαμπρέλα δε βιοδιασπάται, εκεί θα είναι και μετά από χρόνια. Κρίμα δεν είναι;
Προσέχουμε πως χρησιμοποιούμε το νερό, ειδικά τώρα το καλοκαίρι. Ποιος είπε ότι στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα λειψυδρίας; Δεν υπάρχει λόγος να πλένουμε με τόνους νερού τις βεράντες για να δροσιστούμε το καλοκαίρι, ούτε να αφήνουμε με τις ώρες το λάστιχο για να πλυθεί το αυτοκίνητο. Χρησιμοποιούμε πιεστικό για τέτοιες ανάγκες. Πολύ λιγότερο νερό, λιγότερος δαπανώμενος χρόνος και ίσως καλύτερο αποτέλεσμα!
Αλλάζουμε τις λάμπες μας σε λιγότερο ενεργειοβόρες, ενώ κάνουμε συντήρηση του ηλιακού μας θερμοσίφωνα. Θα εκπλαγούμε από το πόση μεγάλη διαφορά σε απόδοση θα παρατηρήσουμε μετά! Κλείνουμε τις ηλεκτρικές συσκευές από το διακόπτη και αποφεύγουμε την κατάσταση αναμονής.
Η λίστα με τα "πρέπει" δεν τελειώνει εδώ. Υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν και άλλα τόσα που μπορούμε να σκεφτούμε. Το ζήτημα όμως είναι ένα. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του καθενός μας, μπορεί με μερικές απλές κινήσεις να μειωθεί ριζικά. Και όλοι μαζί, θα την κάνουμε τη διαφορά!